Tijdens de bespreking van afgelopen donderdag heeft de VVD, na uitgebreid navraag te hebben gedaan bij collega’s in de middelgrote tot grotere steden in Nederland (waar zo’n verordening al bestaat) duidelijk stelling genomen tegen het invoeren van een referendumverordening in Almere.
Niet alleen vanuit principiële redenen omdat volgens ons referenda niet passen binnen de representatieve democratie en dat volksvertegenwoordigers zijn gekozen om zorgvuldige belangenafweging te maken, is de VVD tegen maar ook vanuit een meer pragmatische insteek. En dit is dan ook onze inzet bij de bespreking geweest.
Ik ben mijn inbreng ook begonnen met de vraag ”voor welk probleem biedt deze verordening een oplossing?”. Ik heb daar overigens geen antwoord op gekregen.
In Nederland kennen zo’n kleine honderd gemeenten een referendumverordening. Volgens de PVV en D66 hebben er tot nu toe 23 referenda plaatsgevonden. Mij is in ieder geval na contact met de collega’s duidelijk geworden dat deze referenda voornamelijk in de kleinere gemeentes hebben plaatsgevonden. De antwoorden die ik kreeg van waren veelzeggend: “ik wist niet eens dat mijn gemeente zo’n verordening had” en “ik woon al 10 jaar in deze stad en heb nog nooit een referendum meegemaakt”. Een raadslid uit Zwolle wist te melden dat een verzoek tot referendum tot nu toe altijd gebruikt werd als pressiemiddel vanuit de oppositie. Zomaar een paar voorbeelden van ervaringen in het land. Ik heb er overigens nog veel meer maar die zal ik u besparen.
Wat mij bij een referendumverordening opvalt is dat het een lange, tijdrovende en onzekere weg is die inwoners moeten afleggen alvorens zo’n referendum er komt. Omdat het een raadgevend referendum is kan de gemeenteraad vervolgens aan het einde van dit traject zeggen “we leggen de uitkomst naast ons neer”! Hoe frustrerend is dat? Je houdt met zo’n referendum inwoners een worst voor en noemt dit dan de ‘ultieme vorm van democratie’. Nou, in mijn ogen is democratie niet wat 11% van de Almeerders vindt. Want daar hebben we het hier over. De uitslag van een referendum in de nu voorliggende verordening is al geldig bij een opkomst van 20%! U hoeft geen rekenwonder te zijn om dan de conclusie te trekken dat 11% van de kiesgerechtigden in Almere vervolgens de uitkomst van een referendum bepalen.
De VVD is van mening dat wij onze energie moeten richten op het tijdig, aan de voorkant, met Almeerders in gesprek gaan en hen om inbreng en ideeën vragen. Dit is wat ons betreft beter dan ze achteraf een eendimensionaal ja of nee voor te leggen. We hebben in Almere voldoende mogelijkheden, naast mailings en informatieavonden, zoals een burgerinitiatief of een raadspanel. En wat dacht u van onze motiemarkt? Hier kunnen inwoners met concrete ideeën komen die door een politieke partij kunnen worden overgenomen en middels een motie daadwerkelijk worden uitgevoerd. Het is ons werk om vervolgens na een goede weging van argumenten een besluit te nemen. Daar heeft de VVD fractie geen referendum voor nodig. Hou de representatieve democratie in ere in plaats van te vervallen in een ‘slappe-knieën- democratie’!