Algemene beschouwingen 2016: sluitende begroting dwingt tot scherpe keuzes

Op donderdag 29 oktober j.l. stond de raadsvergadering volledig in het teken van de algemene beschouwingen. De jaarlijkse bijeenkomst waar alle partijen hun reactie kunnen geven op het voorgenomen beleid van het college en de begroting voor het komende jaar.

In deze programmabegroting zien wij lichtpuntjes zoals een aantrekkende woningmarkt, minder mensen in de bijstand en positieve cijfers ten aanzien van de veiligheid in de stad. Dit stemt de VVD positief maar wel vanuit het besef dat het herstel nog zeer broos is. De begroting is sluitend maar dwingt tot het maken van scherpe keuzes. Speerpunten voor de VVD zijn daarbij het beheer en onderhoud van de stad, de afvalstoffenheffing, de inzet van aanjaaggelden en financieringsstromen rondom preventie.

Fractievoorzitter Miranda Joziasse heeft in een helder betoog de visie van de VVD op onder meer deze onderwerpen verwoord. De integrale tekst van haar bijdrage vindt u onderstaand.

Integrale tekst bijdrage Miranda Joziasse

Voorzitter,

Bij de voorbereiding op deze algemene beschouwingen heb ik eens teruggekeken naar mijn inbreng van vorig jaar. Toen eindigde ik met de woorden dat we aan de vooravond stonden van een nieuwe periode waarin de crisis tot het verleden zou gaan behoren. Als ik dan vervolgens de nu voorliggende programmabegroting lees en in de inleiding zie staan dat de Almeerse woningmarkt aantrekt en het aantal Almeerders in de bijstand daalt, dan stemt ons dit positief en kunnen we concluderen dat we aardig op de goede weg lijken te zijn. Daarvoor dan ook onze complimenten aan dit college.

Daarnaast vallen nog een tweetal zaken direct op in deze begroting. Ten eerste dat uit de veiligheidscijfers blijkt dat de extra structurele middelen van 1,3 miljoen euro voor veiligheid werken. Dat stemt de VVD bijzonder positief.

Wat ook opvalt, is dat de uitvoering van de nieuwe zorgtaken positief blijkt uit te pakken. Maar we moeten alert blijven en ons realiseren dat dit nog maar het begin is. De VVD had en heeft het volste vertrouwen dat de gemeente de zorgtaken beter kan regelen dan een centrale overheid door dichter bij haar bewoners te staan en het bieden van maatwerk.

Maar we zijn er nog niet. Om het komend jaar de begroting rond te krijgen, vraagt veel van de stad en de mensen en maakt duidelijke keuzes noodzakelijk. Voorzitter, hiertoe zal ik mij vanavond richten op vier onderwerpen, te weten het beheer en onderhoud van de stad, de afvalstoffenheffing, de inzet van de aanjaaggelden en de financieringsstromen rondom preventie.

Almere onderscheidt zich van andere grote steden door het vele groen en blauw dat onze stad rijk is, daar zijn wij trots op. Inherent hieraan is dat het beheer en onderhoud een grote financiële uitdaging is en blijft. Voor de VVD is een leefbare en dus veilige stad topprioriteit. Voor de veiligheidsbeleving en de sociale cohesie is het van groot belang dat het huidige niveau van beheer en onderhoud zoveel mogelijk op peil blijft. Door de schaarse middelen moeten er pijnlijke keuzes gemaakt worden die zich vertalen in de Rapportage Bestuursopdracht beheer. Wij onderschrijven de ingezette weg en vinden het vooral belangrijk dat deze rapportage mede tot stand is gekomen door de input van Almeerders zelf.

Maar voorzitter, voor de VVD fractie wordt hiermee wel het punt bereikt dat ingrepen in het beheer van de stad niet acceptabel meer zijn. Vooral niet omdat wij hier maatregelen zien die grote impact zullen hebben op het aanzicht van onze stad en de beleving van veilig, heel en schoon. Wij maken ons zorgen dat vooral in de kwetsbare wijken de veiligheid en sociale cohesie zal verslechteren. Neem nou Stedenwijk Noord, daar is de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in de openbare ruimte. We vragen ons af wat de versobering hier gaat doen met de leefbaarheid en veiligheid in deze buurt.

Dat betekent dat er ook financiële keuzes gemaakt moeten worden. Die keuze is de VVD bereid om te maken. Wij kiezen ervoor om de voorgestelde buffer voor het Sociaal Domein niet te laten oplopen naar maar liefst 12 miljoen euro de komende vier jaar. Laat het duidelijk zijn, ook de VVD is van mening dat de zorg in deze stad goed en zorgvuldig geregeld moet zijn. Wij zijn uiteraard bereid om daar de benodigde middelen voor vrij te maken met een redelijke buffer om eventuele risico’s mee af te dekken. Maar wat ons betreft moet zo’n buffer wel proportioneel zijn. Wij willen dan ook met deze raad de discussie aangaan over de hoogte van de buffer voor het Sociaal Domein in relatie tot de harde maatregelen bij beheer en onderhoud. Wij komen met een agendavoorstel.

Dan de afvalstoffenheffing, we zien in de begroting dat het tarief stijgt met € 7,10. Deze stijging komt voor ruim 80% voort uit landelijke prijsstijgingen. Hier kunnen wij als Almere geen invloed op uitoefenen. Maar de resterende 20% wel. Als het aan de VVD ligt gaat deze stijging niet door. Maar we zijn ook zo realistisch dat wij hiervoor de middelen moeten vinden in de begroting. Structureel is er zo’n 500.000 euro nodig om deze stijging teniet te doen. Deze middelen hebben wij nog niet gevonden in deze begroting. Wel zien wij kans als het gaat om verbeteringen van het rendement van afvalscheiding door meer inzicht te krijgen in het afvalscheidingsgedrag op buurt – en straatniveau. Wij zullen dit onderwerp in het nieuwe jaar agenderen.

Voorzitter en dan de aanjaaggelden. De VVD vindt het belangrijk dat in tijden van bezuinigingen ook geïnvesteerd wordt in de stad en de mensen. De eerste bespreking van de aanjaaggelden onderwijs maakt ons nog niet echt enthousiast. Ook de signalen uit de stad dat de cultuurmakelaar aangeeft dat het Cultuurfonds alleen bestemd is voor jonge startende ondernemers, baart ons zorgen. Tot nu toe zijn er nog geen concrete resultaten zichtbaar.

Wij maken ons zorgen dat de aanjaaggelden in een aantal gevallen een structureel karakter krijgen. Wij zien niet altijd het gewenste innovatieve karakter. Daarom is het voor de VVD belangrijk te meten wat de effecten nu zijn van de gekozen projecten. In het coalitie akkoord is afgesproken dat er na twee jaar een tussentijdse evaluatie wordt gehouden. Maar daar is momenteel nog geen procedure voor vastgesteld. Wij zullen daarom met een motie komen waarin het college opgeroepen wordt om die verder met de raad vorm te geven.

Tot slot zien wij een trend ontstaan waarbij veel middelen ingezet worden op het gebied van preventie en er ook sprake lijkt te zijn van dubbelingen. Hoeveel doen wij aan preventie en is dit wel in balans met ander bestaand beleid? Vooral in het brede gebied van het Sociaal Domein zien we dit gebeuren. Wij zijn voorstander van het integraal aanpakken van vraagstukken, maar we zijn enigszins bezorgd dat we hier in door slaan. Bij Onderwijs zien we steeds meer Zorgtaken ingebed worden en bij Zorg zien we weer dat er opgaves bij het Onderwijs worden gelegd. Wij zullen daarom een motie indienen om dit nader te onderzoeken en transparant te maken om dit in de toekomst te kunnen voorkomen.

Voorzitter, ik ga afronden. We zijn op de goede weg in Almere. De financiën zijn weer op orde, er zijn meer Almeerders aan het werk en de veiligheidscijfers laten een positief beeld zien, mede dankzij de inzet van de Almeerders zelf. Maar we zijn er nog niet, geen tijd om achterover te leunen maar blijven doorpakken!