Sociaal Domein in begroting 2016

In de Begroting 2016 van de gemeente zijn de ontwikkelingen en verwachtingen voor het Sociaal Domein de komende jaren zichtbaar gemaakt. Sinds begin dit jaar zijn de zogenoemde transities een feit, de gemeente werd verantwoordelijk voor een breed pakket van zorgtaken.

Het idee daarachter was dat de lokale overheid, als de meest nabije overheid van mensen, het beste de juiste zorg kan leveren. Door meer te kijken naar de directe omgeving van de zorgvrager en door het inschakelen van lokale netwerken zou naast een kwaliteitsslag ook een efficiëntieslag gemaakt kunnen worden.

Het was natuurlijk spannend hoe dit in de praktijk zou uitpakken. Met zo’n grote operatie gaan er natuurlijk zaken niet zoals je wilt maar gelukkig zijn schrijnende gevallen in Almere uitgebleven. Maar dat betekent niet dat we er al zijn. De transitie van het Sociaal Domein is een feit maar er moet nog hard gewerkt worden aan wat wij de transformatie noemen; het op een andere manier kijken en leveren van zorg. De gemeente speelt hierin als regisseur van het zorgnetwerk en als inkoper van veel van die zorg een belangrijk rol. Een van de vragen die wij ons stellen is hoe we door zorg op maat te leveren met gebruikmaking van de directe omgeving een beroep op (zwaardere) zorg kunnen voorkomen? Preventie is en blijft een belangrijk aandachtspunt.

Bij het overbrengen van de middelen van rijk naar gemeente is er al meteen een flinke bezuiniging ingeboekt maar uit de begroting blijkt dat er in onze gemeente de komende jaren minder middelen nodig zullen zijn voor zorg. Hier komt wel meteen een maar bij, want dit zijn slechts verwachtingen en veel van die bezuinigingen moeten nog gerealiseerd worden. De ervaring leert echter dat er wel degelijk efficiëntie te halen is door op een andere manier zorg te leveren. Daar wordt nu hard aan gewerkt en als gemeente zullen we de komende jaren goed moeten kijken naar de effecten van deze nieuwe werkwijze.

Vooralsnog wordt er de komende jaren hiervoor een buffer; het zogenaamde Fonds Sociaal Domein, opgebouwd van middelen die vooralsnog niet besteed worden. Bij de bespreking van de begroting kon het college echter niet aangeven met welke risico’s we de komende jaren rekening moeten houden. Dat is de reden waarom wij in een motie om een uitgebreide risicoanalyse hebben gevraagd waarop we de hoogte van deze buffer kunnen baseren. Natuurlijk zijn wij ons bewust van de nog komende uitdagingen; zo maken wij ons zorgen over de effecten van bezuinigingen op jeugdzorg en beschermd wonen, maar dat is geen reden om zonder een gedegen risicoanalyse een willekeurige buffer aan te leggen.

Juist omdat we in de begroting niet anders dan harde keuzes konden maken met betrekking tot het beheer en onderhoud in onze stad is het voor ons niet langer logisch dat er op het ene terrein een reserve wordt aangelegd voor risico’s die we niet kunnen benoemen en op het andere beleidsterrein hard bezuinigen omdat er geen middelen voor zijn. De meerderheid van de raad was het met ons eens en de motie werd aangenomen. Wanneer er bij de Voorjaarsnota een degelijke risicoanalyse ligt kunnen we vervolgens een afweging maken of een buffer voor het Sociaal Domein noodzakelijk is of dat de middelen voor andere zaken in onze stad aangewend kunnen worden.